O Paul Anthony Samuelson (15 Μαΐου 1915-13 Δεκεμβρίου 2009) ήταν πιθανότατα ο πιο σημαντικός οικονομολόγος του δεύτερου μισού του 20ου αιώνα. Υπήρξε ο πρώτος Αμερικανός που κέρδισε το βραβείο Nobel στις Οικονομικές Επιστήμες. Η Σουηδική Βασιλική Ακαδημία δήλωσε, όταν του απένειμε το βραβείο το 1970, ότι «έχει κάνει περισσότερα από οποιονδήποτε άλλο σύγχρονο οικονομολόγο για να αυξήσει το επίπεδο της επιστημονικής ανάλυσης στην οικονομική θεωρία». 

Ο Samuelson θεωρούσε ότι τα μαθηματικά είναι η «φυσική γλώσσα» για τους οικονομολόγους και συνέβαλε σημαντικά στη μαθηματική θεμελίωση της οικονομικής ανάλυσης, με το βιβλίο του Foundations of Economic Analysis το οποίο εκδόθηκε το 1946.

Στη θεωρία του διεθνούς εμπορίου συνέβαλε σημαντικά στην καθιέρωση του ανταγωνιστικού υποδείγματος του διεθνούς εμπορίου συνεισφέροντας το 1941 το περίφημο θεώρημα Stolper-Samuelson. Το θεώρημα αυτό καταλήγει ότι μακροχρόνια, όταν όλοι οι συντελεστές παραγωγής μπορούν να μετακινούνται από κλάδο σε κλάδο, η αύξηση της σχετικής τιμής ενός αγαθού θα οδηγήσει σε αύξηση της πραγματικής αμοιβής του συντελεστή που χρησιμοποιείται εντατικά στην παραγωγή αυτού του αγαθού, και σε μείωση της πραγματικής αμοιβής του άλλου συντελεστή παραγωγής.

Στηv μακροοικονομική συνεισέφερε, το μακροδυναμικό μοντέλο πολλαπλασιαστή-επιταχυντή (1939) όπως και την ανάλυση των συνεπειών της καμπύλης Phillips για τη μακροοικονομική πολιτική (1960) . Είναι επίσης διάσημος για τη διάδοση του υποδείγματος των ‘επαλλήλων γενεών’ (1958), το οποίο από τότε έχει βρει πολλές εφαρμογές στη μακροοικονομική και τη νομισματική θεωρία. Από πολλές απόψεις, η εργασία του σχετικά με τις κερδοσκοπικές τιμές (1965) θεμελίωσε την υπόθεση των ‘αποτελεσματικών αγορών’ στη χρηματοοικονομική. Η εργασία του για την επιλογή του ‘βέλτιστου χαρτοφυλακίου’ (1969) είναι επίσης ιδιαίτερα σημαντική. 

Ήταν συγγραφέας του εισαγωγικού εγχειριδίου στα οικονομικά με τις μεγαλύτερες πωλήσεις όλων των εποχών: Οικονομικά: Μια Εισαγωγική Ανάλυση, που δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά το 1948 και γνώρισε 19 εκδόσεις. Μέσω του βιβλίου αυτού διαδόθηκε στις ΗΠΑ και παγκοσμίως η κεϋνσιανή προσέγγιση στη μακροοικονομική. Το διάγραμμα του ‘κεϋνσιανού σταυρού’ παρουσιάστηκε για πρώτη φορά από τον Samuelson στο εισαγωγικό αυτό εγχειρίδιο, το οποίο έχει μεταφραστεί σε 41 γλώσσες και έχει πωλήσεις πάνω από 4 εκατομμύρια αντίτυπα. 

Ο Samuelson έγινε δεκτός στο Πανεπιστήμιο του Chicago σε ηλικία 16 ετών, στα βάθη της Μεγάλης Ύφεσης και έλαβε το διδακτορικό του στα οικονομικά από το Πανεπιστημίο του Harvard. Μετά την αποφοίτησή του, έγινε Επίκουρος Καθηγητής οικονομικών στο Massachussetts Institute of Technology (MIT) όταν ήταν 25 ετών και καθηγητής πρώτης βαθμίδας σε ηλικία 32 ετών. Το 1966, ορίστηκε Καθηγητής του Ινστιτούτου, κάτι το οποίο αποτελεί την υψηλότερη τιμή για Καθηγητή του MIT. Πέρασε την καριέρα του στο MIT, όπου έπαιξε καθοριστικό ρόλο για να μετατρέψει το Τμήμα Οικονομικών του σε παγκοσμίου φήμης, προσελκύοντας πολλούς άλλους σημαντικούς οικονομολόγους, αρκετοί από τους οποίους κέρδισαν βραβεία Nobel. Διετέλεσε σύμβουλος των Προέδρων John F. Kennedy και Lyndon B. Johnson, και ήταν σύμβουλος του Υπουργείου Οικονομικών των Ηνωμένων Πολιτειών, του Προεδρείου Προϋπολογισμού και του Συμβουλίου Οικονομικών Συμβούλων του Προέδρου. Επί αρκετά χρόνια ο Samuelson έγραφε μια εβδομαδιαία στήλη για το περιοδικό Newsweek. Πέθανε μετά από μια σύντομη ασθένεια στις 13 Δεκεμβρίου 2009, σε ηλικία 94 ετών.

________________________________________

Βασικές Εργασίες του Paul Samuelson: 

1939, «Interactions between the Multiplier Analysis and the Principle of Acceleration», Review of Economics and Statistics, 21 (2), pp. 75-78. 

1941, (with Stolper W.), «Protection and Real Wages», The Review of Economic Studies, 9 (1), pp. 58-73. 

1946, Foundations of Economic Analysis, Harvard University Press, Cambridge, MA.

1948, Economics: An Introductory Text, McGraw-Hill, New York.

1954, «The Pure Theory of Public Expenditure», Review of Economics and Statistics, 36 (4), pp. 387–89

1958, «An Exact Consumption-Loan Model of Interest with or without the Social Contrivance of Money», Journal of Political Economy, 66 (6), pp. 467-482.

1960, (with Solow, R.M.), «Analytical Aspects of Anti-inflation Policy», American Economic Review, 50 (2), pp. 177-194

1965, «Proof that Properly Anticipated Prices Fluctuate Randomly», Industrial Management Review, 6 (2), pp. 41-49.

1969, «Lifetime Portfolio Selection by Dynamic Stochastic Programming», Review of Economics and Statistics, (51) 3, pp. 239-246. 

1987, The Collected Scientific Papers of Paul Samuelson, 3 Volumes, MIT Press, Cambridge, MA. (contains 388 papers).

Αναλυτικό Σημείωμα Αναφορικά με τον Paul Samuelson

Το Βιογραφικό του Paul Samuelson στην ιστοσελίδα του Ιδρύματος Nobel